اصطلاحات کشتیرانی
Thc
Terminal Handling Chargesبه اختصار THC گفته می شود و در فارسی هزینه تخلیه و بارگیری نامیده می شود. این هزینه توسط خطوط کشتیرانی از صاحبان کالا در زمان صدور ترخیصیه اخذ می شود. این هزینه ها بر اساس نرخ اعلامی از سوی سازمان بنادر و دریانوردی ایران منتشر شده است
دموراژ
اگر شما قصد دارید کالای خود را به خارج از کشور صادر کنید یا دستگاهی را برای خط تولید کارخانه خود از کشورهای خارجی تهیه کنید، باید برای انتقال کالای خود یک یا چند کانتینر اجاره کنید. شرکتهای حمل و نقل که به وسیلهی کشتی محصولات مختلفی را بین کشورها جابهجا میکنند، معمولا کانتیرها را با زمان معینی به شرکتها یا مالکین بار اجاره میدهند. اگر شما در مدت زمان تعهیین شده کانتینر را به شرکتهای حمل و نقل دریایی تحویل ندهید باید مبلغی را به عنوان جریمه به آنها بپردازید که به آن دموراژ (Demurrage) گفته میشود.
حمل کالاهای کانتیری (FCL)
حمل و نقل (FULL CONTAINER LOAD) به معنای این است که شما ظرفیت کامل یک کانتینر را برای حمل کالای خود پر می کنید. FCL این امکان را به شما می دهد تا در مقابل LCLکمتر از بار کامل یک کانتینر ظرفیت کانتینر را به طور کامل پر کنید. گر به دنبال وارد کردن مقدار زیادی کالا ( بیش از حدود ۲۰ متر مکعب ) هستید، حمل و نقل FCL ( بار کامل کانتینر ) ممکن است روش مناسب تری برای شما باشد. هنگام حمل و نقل دریایی FCL، علاوه بر پرداخت بهای کالاهای خود، هزینه ای را برای استفاده از کانتینرها نیز پرداخت می کنید. این کار در هر کیلوگرم از حمل و نقل LCL ارزانتر است و باعث می شود FCL برای محموله های بزرگتر مقرون به صرفه تر باشد. هنگام حمل و نقل دریایی FCL، علاوه بر پرداخت بهای کالاهای خود، هزینه ای را برای استفاده از کانتینرها نیز پرداخت می کنید. این کار در هر کیلوگرم از حمل و نقل LCL ارزانتر است و باعث می شود FCL برای محموله های بزرگتر مقرون به صرفه تر باشد
حمل کالای خرده بار (LCL)
اگر تعداد کالاهایی که قصد حمل آنها از طریق دریا را دارید محدود است و یا اقلامی که جای کمتری می گیرند، روش حمل دریایی LCL برای شما بهترین گزینه است. اصطلاح LCL مخفف کلماتLess Than Container Load است و به معنای کمتر از بار یک کانتینر می باشد. در واقع LCL به معنای این است که بارهای شما در یک کانتینر مشترک با دیگر بارها جای می گیرند. روش حمل بار توسط LCL بسیار مقرون بصرفه تر از حمل بار به روش (Full Container Load) FCL است و یک روش جایگزین می باشد. تفاوت اساسی این دو روش در این است که در روش LCL شما به جای پر کردن یک کانتینر با کالاهای خود، آن را با سایر صاحبان کالا به اشتراک می گذارید.
کراسینگ استاف CROSS STUFFING
از این روش درحمل و نقل دریایی زمانی استفاده می شود که امکان ارسال کالا به صورت مستقیم به بنادر مقصد نباشد،به عبارتی سرویس مستقیمی از بندر مبدا به بندر مقصد موجود نمی باشد یا مشتری متقاضی تغییر اسناد باشد در این صورت کالا از بندر مبدا به بندر واسطه به طور مثال :از بندر ناواشیوا/هند به بندر جبل علی امارات حمل می گردد در انجا کانتینر حاوی محموله از کشتی تخلیه می گردد و سپس روی کشتی دیگری بارگیری می گردد ،سپس به سمت بندر مقصد حرکت می کند.
ترانشیپ Transshipment
حمل و نقل دریایی کالا به روش ترانشیپ، حمل کالا از طریق تغییر نوع حمل کننده کالا می باشد، برای بنادری که امکان حمل و نقل دریایی کالا ازآنجا به صورت مستقیم نمی باشد .در این روش حمل و نقل دریایی غالبا تخلیه و بارگیری مجدد کالا در بندر صورت گرفته و بارگیری در بندر خشک در کامیون صورت می گیرد.
حمل کالای فله (BULK BREAK )
خدمات چارترینگ کشتی (زمانی / سفری)
حمل و نقل کالاهایی که به صورت فله و حجیم می باشند یا بسته بندی خاصی ندارند نظیر گندم، شکر ، میلگرد و غیره ... اصطلاحاً DRY BULK از طریق کشتی هایی با قابلیت بارگیری زیاد،انجام می شود که معمولا صاحب کالا یا نماینده او درخواست اجاره کشتی و اطلاعات مربوط به چارتر کشتی را برای افرادی که در زمینه کرایه کشتی و یا Time Charter کشتی فعالیت دارند ارسال می کند که مالکان کشتی پس از بررسی اطلاعات دقیق بار و اسکله مبدا و مقصد قراردادی تحت عنوان Fixture Note بین طرفین منعقد می گردد.
خدمات حمل چند وجهی (MODAL MULTI)
حمل و نقل ترکیبی به معنی ترانزیت یا حمل کالا با استفاده از دو یا چند وسیله نقلیه از قبیل کشتی ، هواپیما ، قطار و کامیون می باشد . این شیوه ترابری را با نام حمل و نقل چندوجهی نیز می شناسند .برای مثال ارائه خدمات درب به درب برای محمولات کانتینری از طریق ریل و سپس از طریق جاده روشی ترکیبی در باربری کالا محسوب می شود . خدمات دیگری که با این روش ارائه می شوند عبارتند از سرویس های حمل و نقل چندوجهی به تمام نقاط گمرک داخلی ، ترانزیت خارجی به کشورهای مختلف.
نرخ حمل و نقل دریایی بر چه اساسی تعیین میشود؟
نرخ حمل و نقل کالاها به صورت دریایی به عوامل زیادی بستگی دارد. وزن، اندازه، حجم بار، نوع کشتی، کانتینری، فلهی، گروپاژ، چارترینگ و … میتواند در استعلام نرخ حمل و نقل دریایی نقش به سزایی داشته باشد. برای اینکه بتوانید یک قیمت مناسب برای حمل و نقل دریایی داشته باشید باید نکات زیر را به خوبی به شرکت حمل و نقل ارائه دهید.
نوع بار: باری که قصد دارید به حمل و نقل دریایی بسپارید چیست؟ صادرات مواد غذایی، سوخت، خودرو و…
حجم بار: میزان وزن بار در حمل و نقل دریایی بسیار مهم است، شاید بار شما متوسط، گروپاژ یا بدون بستهبندی باشد، شاید هم نیاز به یک کانتینر دارید! به همین خاطر حتما باید حجم بار مشخص شود. برای استعلام قیمت حمل و نقل دریایی وزن و حجم کالا با کلمهی اختصاری W/M مشخص میشوند.
مبدا و مقصد: براساس میزان مسافت بین مبدا و مقصد، قیمت حمل و نقل دریایی محاسبه میشود.
Ex works
«EX WORKS» یعنی اینکه فروشنده باید کالا را در محل کار خود یا محل تعیین شده دیگری در اختیار خریدار قرار دهد. تحویل کالا توسط فروشنده نه نیازی به بارگیری آن بر روی وسیله حمل دارد و نه ترخیص کالا برای صدور، اگر چنین کاری لازم باشد.
طرفین به خوبی آگاهند که باید محل تحویل کالا را به روشن ترین شکل ممکن مشخص کنند. زیرا که همه هزینه ها و ریسک ها تا آن نقطه به عهده فروشنده است.
FOB
تحویل روی عرشه کشتی» به معنای این است که فروشنده کالا را روی عرشه کشتی تعیین شده تحویل می دهد یا کالایی را که قبلاً بدین ترتیب تحویل شده تهیه یا فراهم می کند.
انتقال ریسک فقدان یا خسارت وارده به کالا هنگامی است که کالا در کشتی بارگیری می شود و کلیه هزینه ها از این لحظه به بعد به عهده خریدار است.
CFR
معنی CFR در بازرگانی یعنی «هزینه (ارزش کالا) و کرایه حمل تا بندر مقصد» یعنی اینکه فروشنده ، کالا را روی عرشه کشتی تحویل می دهد ، یا کالایی را که قبلاً بدین ترتیب تحویل شده تهیه و فراهم می کند.
فروشنده باید قرارداد حمل کالا را منعقد و هزینه ها و کرایه حمل لازم تا رسیدن کالا به بندر مقصد تعیین شده را بپردازد.
بازرگانی و ترخیص کالا
واردات
واردات به انگلیسی :(Import) به کالاهایی که در کشور یا کشورهایی ساخته یا فراهم شده و از راه تجاری به یک کشور دیگر وارد گردد، واردات گفته میشود. معمولاً چون تهیه پارهای کالا برای برخی کشورها امکانپذیر نبوده یا از نظر اقتصادی مقرون به صرفه نمیباشد، لذا آنان با استفاده از کالاهای وارداتی نیازمندیهای خود را تأمین میکنند .
صادرات
در تجارت بینالملل، صادرات به انگلیسی :(Export) کالا یا خدماتی است که در یک کشور تولید میشود و به کشور دیگری فروخته میشود. فروشنده این کالاها و خدمات یک صادرکننده است. خریدار خارجی واردکننده است
تنظیم اسناد و اظهارنامه های گمرکی
-
اسناد حمل
بارنامه به منزله سند قرارداد حمل ، رسید دریافت کالا و سند مالکیت آن است و همچنین سندی است که زمان ادعات خسارت از شرکت بیمه میتواند به عنوان پشتوانه مورد استفاده واقع شود.
-
جزئیات مندرج در بارنامه
شرح کالا ـ علائم و یا شمارههای تجاری ـ نام کشتی حامل ـ ذکر عبارتی که حاکی از وجود کالا در کشتی باشد ـ بنادر بارگیری و تخلیه ـ نام حمل کننده کالا ـ نام گیرنده کالا ـ نام و نشانی شخصی که ورود اجناس به اطلاع او میرسد ـ هزینه حمل پرداخت شده یا قابل پرداخت در مقصد میباشد ـ تعداد نسخههای بارنامه که بصورت اصل صادر شده است ـ تاریخ صدور.
-
گـواهـی مبـداء
اظهاریه امضاء شدهای است که حاکی از مبداء ساخت کالا میباشد. گواهی مبداء توسط صادرکننده کالا و یا نمایندهاش تهیه میشود ولی این گواهی در بعضی از کشورها باید روی فرم خاصی که حاوی تائید یک سازمان اداری مستقل ( برای مثال اتاق بازرگانی ) باشد صادر شود.
-
گـواهـی بـازرسـی
انجام بازرسی توسط یک موسسه بازرسی را مشخص میکند. مرجع مذکور محموله را با توجه به علائم حمل ، وزن ، تعداد بستهها ، مورد بررسی کمی و کیفی قرار داده و گزارش خود را ارائه میدهد.
-
گـواهـی بـیـمـه
سندی است که باید توسط شرکت بیمه و یا نمایندگی آن و یا بوسیله پذیره نویسان صادر و یا امضاء شده باشد. و تاریخ آن باید همزمان و یا قبل از تاریخ حمل باشد. مبلغ بیمه نامه باید حداقل برابر با ارزش سیف کالا باشد.گواهی بیمه باید:
1ـ با آنچه که در اعتبار نامه ذکر شده ، مطابقت داشته باشد.
2ـ کلیه خطرات ذکر شده در اعتبار را دربرگیرد.
3ـ با سایر اسناد در مورد محموله و شرح کالا مطابقت داشته باشد. -
اظهـارنـامـه گـمـرکـی
عبارتست از یک اظهارنامه مبداء که توسط یک مقام یا مقامات صالح گواهی شده باشد.
-
اظهـارنـامـه ورود یـا خـروج
عبارتست از هر نوع اظهارنامهای که توسط شخص مسئول حمل و نقل یا نماینده او باید هنگام ورود یا خروج وسیله حمل و نقل به مقامات گمرکی ارائه شود و حاوی مشخصات لازم در ارتباط با وسیله حمل و نقل ، مسیر سفر ، بار ، کالای توشهای و ملزومات ، کارکنان و مسافرین میباشد.
-
اظـهـارنـامـه کـالا
عبارتست از هر نوع اظهارنامهای که بر روی برگی که گمرک تعیین نموده تنظیم میشود. در این اظهارنامه اشخاص ذینفع روش گمرکی را که باید در مورد کالا اجرا گردد ، ذکر میکنند و مشخصاتی را که از نظر گمرک برای اجرای آن روش لازم است قید میکنند.
-
اظـهـارنـامـه مـبـداء
عبارتست از یک شرح مقتضی در رابطه با مبداء کالاهای ساخته شده که در موقع صدور آنها توسط سازنده ، تولیدکننده ، تهیهکننده ، صادرکننده یا هر شخص صلاحیت دار دیگری در فاکتور تجاری یا هر سند دیگری که مربوط به کالاها باشد ذکر میگردد.
-
تـرانـزیـت گـمـرکـی
عبارتست از روش گمرکی که بموجب آن کالاها تحت نظارت گمرک از یک دفتر گمرکی به دفتر گمرکی دیگر حمل میشود
-
مـانـیـفـسـت
فهرست محمولات یک کشتی یا یک قطار یا یک کاروان از کامیونهایی را میگویند که بیشتر از یک بارنامه دارند. در فارسی میتوان آنرا فهرست کل کالا خواند که حاوی ریز کلیه بارنامههای مربوط به محموله است. این فهرست کل ، زمانی عرضه میشود که محموله تجارتی به گمرک مقصد میرسد.
-
بـارنـامـه
در اصطلاح بینالمللی کشتیرانی ، بارنامه را « BILL OF LADING » و در جاده و در هواپیما « R. M. C » میخوانند. بارنامه مدرکی است برای حمل یک واحد و یا یک پارتی کالا که بعنوان گیرنده در مقصد از طرف موسسه حمل و نقل در مبداء بارگیری کالا ، صادر میشود. بارنامه حاوی مشخصات ظاهری کالا از قبیل تعداد بستهها ، شماره و علامت آنها ، وزن با ظرف و گاهی نیز وزن خالص یا مقدار و نوع کالا طبق آنچه فرستنده اظهار کرده است. میباشد. گیرنده بارنامه بر طبق مفاد آن ، کالا را از موسسه حمل و نقل دریافت میدارد.
پـروفـرمـا
پروفرما یا پیش فاکتور سندی است که توسط فروشنده صادر می گردد و مندرجات آن شامل نام و نشانی فروشنده و خریدار، نوع، مقدار و تعداد کالا، قیمت واحد کالا و قیمت کل، شرایط پرداخت، زمان تحویل کالا، مدت اعتبار پروفرما، مبدا کالا است.
ترخیصیه کالا (Delivery Order)
در واقع سند تسویه حساب صاحب کالا و یا نماینده قانونی او با شرکت حمل ونقل بین المللی مربوطه است.
-
قبض انبار که در واقع گواهی تخلیه کالا در بندر مربوطه میباشد.
- نامه بانک به گمرکو ظهر نویسی اسناد
در مورد کالایی که برای آن گشایش اعتبار اسنادی LCشده است و یا بصورت برات اسنادی یا وصولی است بابت اعلام بلامانع بودن ترخیص کالا ازنظر بانک افتتاح کننده اعتبار اسنادی به گمرک.
-
پیش فاکتور یاProforma Invoice
در واقع مدرک انعقاد قرارداد خرید صاحب کالا از فروشنده است و توسط فروشنده صادر میشود.
- فاکتوریا Invoice
سند خرید کالا میباشد که توسط فروشنده صادر میشود. - ثبت سفارش کالا
همان مجوز بلامانع بودن ترخیص کالا از نظر وزارت بازرگانی است. - لیست عدل بندییا Packing List
نمایاننده چیدمان کالا در محموله ارسالی میباشد و توسط فروشنده تنظیم میگردد. -
گواهی بازرسی یا Inspection Of Certificate
در صورت وجود که بنا به درخواست خریدار از فروشنده و تامین هزینه های آن و در کشور مبدا توسط شرکتهای معتبر بازرسی صادر میشود . (در مورد بعضی از کالاها اخذ و ارائه آن ضروری میباشد).
-
بیمه
مهم و اصلی ترین پارامترهای یک بیمه نامه که توسط گمرکات قابل قبول می باشد عبارتند از مشخصات قید شده ای که تطابق با ثبت سفارش و پرو فرما داشته باشند. شرایط بیمه (اعم از کلوز A, B,C )که کاملترین از A به C و..می باشد بسته به نوع کالا و همچنین با توجه به اینکه شرایط قبول بیمه نامه های صادره در گمرکات مختلف جهت اعمال در صورت حساب انبارداری متفاوت می باشد ممکن است در امور ذکر شده قابل استفاده نبوده باشند ولی جهت ارائه گمرکات همیشه قابل ارائه می باشد. نکته اینکه در صورت نداشتن بیمه نامه مبالغ بیمه هم در محاسبات و پرداختی های حقوق ورودی کالا و گمرک هم در صورت حساب انبار داری لحاظ می گردد.